Deyyus nedir; kimlere denir?

Deyyuslar, iffet ve namusunu korumayan ve başkalarından kıskanmayan erkeklerdir. Eşinin mahrem yerlerini yabancı erkeklerin görmesinden rahatsız olmayan, eşini yabancı erkeklerle başbaşa bırakan, karısının ve yakınlarının namuslarına halel getirecek davranışlarına karşı gayret, kıskanma duymayan, onların ırzlarını sakınmayan kimselere denir. Kadının tesettürü olmadan dışarı çıkmalarına, gelip-geçenin onları seyretmesine erkek razı olamaz.

Deyyuslar için hadis-i şerifte buyuruldu ki: "Üç kimse vardır ki, kıyâmet günü Allah onların tarafına bakmaz; anne-babasına âsî olan çocuk, erkeğe benzemeye çalışan kadın ve deyyûs." [Nesâi, Zekât 69]

"İşittiğime göre kadınlarınız çarşı ve pazarlarda erkekler arasında gezip dolaşıyorlar. Sizde kıskançlık duygusu yok mu? Şunu bilin ki kıskanmayan kimsede hayır yoktur." Hazreti Ali

''(Namusunu) Kıskanmak imandandır, ''(Namusunu) kıskanmamak nifaktandır namusu kıskanmayan deyyustur'' demiştir. Beyhaki Şuabul İman hadis no 10797.

Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: “Üç kişi asla cennete giremeyecektir. Deyyus olan erkekler, erkeğimsi kadınlar ve içki müptelaları” Bunun üzerine sahabeler: “Ey Allah’ın Rasulü! İçki müptelasını anladık, Deyyus olan erkekler ne demektir?” dediler. Buyurdu ki; “Ailesinin yanına kimin girdiğini önemsemeyen kimsedir” Dedik ki: Ya erkeğimsi kadınlar? Buyurdu ki; “Erkeklere benzeyen kadınlardır” (Beyheki, Şuab’ul İman: 10310) Hadisin başka bir lafzında ise deyyus şu şekilde tanımlanmaktadır: وَالدَّيُّوثُ “، الَّذِي يُقِرُّ فِي أَهْلِهِ الْخَبَثَ…“Ailesi hakkında kötü şeyleri (ahlaksızlığı) umursamayan kişi(de cennete giremez)” (Müsned-i Ahmed, no: 5372) Tibi, bu hadisin şerhinde şöyle demektedir: أي الذي يرى فيهن ما يسوءه ولا يغار عليه ولا يمنعهن “Yani, ailesinde hoşuna gitmeyecek davranışlar gördüğü halde ne kıskanan ne de engellemeye çalışan kişidir.” (Şerh’ul mişkat, 6/2556)

Ebu Hureyre’nin Peygamberimiz sallallahu aleyhi vesellemden rivayet ettiği bir hadis-i şerifte şöyle buyrulur:

“Cehennem ehlinden iki sınıf var ki, henüz onları görmedim. (Biri) sığır kuyrukları gibi kamçılarla insanları dövenlerdir. Diğeri de, giyinik, fakat çıplak olan, salınarak veya kibirlenerek yürüyen, öteki kadınlara da kendileri gibi olmayı telkin eden ve başları deve hörgücüne benzeyen kadınlardır. Onlar cennete girmeyecekler, onun kokusunu bile alamayacaklar. Hâlbuki onun kokusu şu kadar ve şu kadar mesafeden hissedilir.” (Müslim: Cennet, 52)